Start Omhoog

 

 

De gal en azijn van het Vaticaanse oordeel

Kerk & homoseksualiteit

Pieter van der Ven, Trouw 11 juli 2000

 

De paus heeft uitgehaald naar de 'World Gay Pride' parade in Rome en noemde homoseksualiteit 'tegennatuurlijk'. Het was een klassiek voorbeeld van anti-reclame voor de kerk. Wat dat betreft had de paus een voorbeeld kunnen nemen aan het huwelijk zaterdag van de Nederlandse prins in de Utrechtse Dom-kerk. Paus Johannes Paulus II mistte een communicatie-adviseur.

Paus Johannes Paulus II is met goede redenen vaak geroemd als super-communicator. [...] Zijn communicatieve succes, zijn populariteit als u wilt, heeft hij nooit gekocht met toegeeflijkheid of zoete broodjes en menigeen heeft hem juist daarom geprezen.

Toch kon men zich zondagmiddag verbijsterd of gegeneerd afvragen waar in hemelsnaam de monseigneur-van-dienst voor de communicatie-adviezen uithing. Altijd houdt de paus op zondag 12 uur een toespraakje vanuit het venster - een paar minuten, dertig regels, met wat actuele zaken erin. [...] 

Het angelus-woordje zondag begon met het bezoek aan de Regina-Coeli-gevangenis, maar na tien regels was het alweer voorbij. De hoofdmoot was gewijd aan de inmiddels beruchte Gay-pride parade - die bitter werd afgewezen. Een zonde tegen de natuurwet van de communicatie die voorschrijft: presenteer jezelf vooral positief. Waarom is de paus verleid om dat negatieve tot hoofdmoot van zijn zondagse praatje te maken en zijn warme troost aan de gevangenen met de gal en azijn van het Vaticaanse oordeel over die parade te niet te doen?

Niemand, ook de in de Eeuwige Stad samengestroomde homoseksuelen van beiderlei kunne niet, kon en mocht verwachten dat de gay-pride tot een wonderbaarlijke bekering aan de overzijde van de Tiber zou leiden. Dat Vaticaanse prelaten zich al jubeljarend over de Via della Conciliazione (verzoening) bij de parade zouden aansluiten, roepend om het hardst dat ook zij zo waren. Niemand kon denken dat de paus op diezelfde dag naar Michelangelo's Davidbeeld of enige afbeelding van Sint Sebastiaan zou snellen en daar voor hun frêle fraaie jongenslijf het mea culpa van zijn kerk zou uitspreken voor alles wat homoseksuelen in de loop der eeuwen door of vanwege de rk kerk is aangedaan. Die dingen zijn voor de vermetele dromen van een nog lang niet aangebroken Koninkrijk Gods. [...]

Scherp voelden de organisatoren van de parade aan dat een al te botte bijl richting paus en Vaticaan als een boemerang zou werken. Dus was het parool: beetje ondeugend en uitdagend ja, grof en kwetsend nee. Natuurlijk waren er vurige zeloten van de Griekse beginselen en hevig gekwetsten die wel méér wilden: de beuk erin. Maar zij lieten zich overhalen door de gemakkelijk te snappen communicatietips voor beginnelingen: je bereikt meer met waardigheid en een vleugje humor.

[...] Niets daarvan: chagrijnige kardinalen, en een op de teentjes en de toog getrapte paus, zonder allure, kleingeestdrijverij, typisch voor mensen die in werk of relatie niet meer gewend zijn aan een pijnlijke afgang.

Nogmaals: waar zat monseigneur de communicatie-adviseur, toen hij in het Vaticaan zo dringend nodig was? [...] 

Jaren geleden en sindsdien nooit niet heeft Van der Meiden de kerken uitgedaagd door ze te vergelijken met bedrijven die een product leveren, een goed en kostbaar product, dat ze graag aan de man en vrouw brengen. Maar een leverancier die maar loopt te kankeren dat de mensen zijn spullen niet willen is zijn eigen wandelende antireclame.

De paus over de homo's maakte zich tot een klassiek voorbeeld van zo'n antireclame: eerst drie zure mopperzinnen vervolgens een citaat uit de catechismus. Je kunt het pastoraal en communicatief niet armoediger verzinnen.

Eén woordje, één knipoog, één zweem van erkenning dat de kerkelijke leer over homoseksualiteit weliswaar duidelijk lijkt en is, maar dat er ook vragen zijn waarop de kerk de antwoorden niet zo zeker weet. Je geeft dan nog geen enkel principe prijs, maar je communicatieve winst is vermoedelijk enorm. En als je dat niet kan opbrengen is negeren van die hele optocht wel zwak, misschien maar toch te verkiezen.

Het sneue is dat de ene benepenheid de andere oproept. 

Nu schijnt de Gay-krant in Nederland weer een proces tegen de paus te willen voor het Europese Hof, afgezien nog van de formele kant dat het zich schielijk tot oordelen over de soeverein van Vaticaanstad onbevoegd zal verklaren. Een wedstrijd om de prijs wie we het zieligste moeten vinden. Je kunt de pleidooien al voorspellen en de verliezer heet allure.

Een klein jaar geleden kwam de huidige bisschop van Groningen, dr. W.J. Eijk, in het nieuws met zijn oude collegedictaten ethiek. Ook hij hield zich aan de omstreden catechismus en de leer over homoseksualiteit als 'objectieve stoornis' én over de opdracht homoseksuelen niet 'onterecht' te discrimineren. Het lijkt een herhaling met een andere hoofdpersoon. Veranderd is er niks.

[... M]isschien was monseigneur de communicatie-adviseur die dag helaas niet beschikbaar, omdat hij anoniem meeliep in de parade.

Start Omhoog