Citaten uit

Vleesindustrie begaat 2,7 miljard overtredingen per jaar

Joop Bouma - Trouw, 21 mei 2014

De veesector grossiert in schending van het dierenwelzijn, zeggen Dier & Recht en Varkens in Nood. Maar er wordt amper tegen opgetreden.

In 2013 hebben veehouders zich minstens 2,7 miljard keer niet aan wettelijke regels voor de zorg aan dieren gehouden. Maar maatregelen volgden niet. Het ging daarbij om zo'n 500 miljoen dieren, zeggen dierenwelzijns-organisaties Varkens in Nood en Dier & Recht.

In een stevig rapport sommen zij op wat er schort aan de bejegening van vee. Een greep:

Longproblemen

Het zijn, strikt genomen, stuk voor stuk wetsovertredingen. Dier & Recht en Varkens in Nood hebben de uitkomsten van tientallen wetenschappelijke studies over dierenwelzijn afgezet tegen de dagelijkse praktijk in de Nederlandse vee-industrie. Volgens directeur Hans Baaij van de twee samenwerkende organisaties, worden in Nederland 33 wetsartikelen en Europese richtlijnen stelselmatig overtreden in de intensieve veeteelt.

[...]

De Tweede Kamer debatteert waarschijnlijk nog deze zomer over het rapport.

[...]

Amper toezicht

[... ... ...]

Madelaine Looije, onderzoekster bij Varkens in Nood en Dier & Recht, stelt dat de rapportage een gapend gat blootlegt tussen wetgeving en praktijk in de intensieve veeteelt.

"Uit ons rapport blijkt dat dieren lijden onder meerdere overtredingen tegelijk. Een vleeskuiken kan slecht drinkwater krijgen, aangetaste longen hebben door de hoge concentratie ammoniak in de stal en brandwonden onder de voeten hebben, zonder hiervoor behandeld te worden", aldus Looije. "Die brandwonden aan de poten van pluimvee is een schrijnend probleem, een massale overtreding van de wet. Veeboeren zijn domweg verplicht te zorgen voor voldoende vers strooisel in de stallen."

Staatssecretaris Dijksma vindt het probleem niet schrijnend. [...]

Nederland heeft, schrijft Dijksma aan de Kamer, doelbewust gekozen voor verbetering van de kwaliteit van de veehouderij. Het voorkomen van brandwonden hoort daarbij, aldus de staatssecretaris. Veehouders bij wie dit soort letsel te vaak voorkomt, moeten maatregelen treffen.

NVWA

[...]

De kritiek van Dier & Recht en Varkens in Nood spitst zich toe op de nationale toezichthouder NVWA. In tien jaar zijn er bij de [Nederlandse] Voedsel- en Waren Autoriteit 1500 arbeidsplaatsen verdwenen.

[...]

Volgens de studie ziet de NVWA niet toe op uitvoering van Europese richtlijnen. Minister Kamp en staatssecretaris Dijksma spraken ook dat tegen in de brief aan de Tweede Kamer. Looije:

"Zo stelt Dijksma dat er pas sprake is van een overtreding wanneer de NVWA dit zelf heeft gezien. Dus als praktijkonderzoek van Wageningen Universiteit uitwijst dat bijna alle kippen in hun eigen stront lopen en hierdoor zestig procent van de kippen brandwonden oploopt, dan is dat volgens Dijksma pas een overtreding als de NVWA dit heeft geconstateerd."

In de praktijk worden veehouders zelden aangepakt, aldus het onderzoek. En waar wel een proces-verbaal wordt opgemaakt, volgt later vaak een sepot door het Openbaar Ministerie.

[...]

Toezichthouder: Dierenwelzijn is verbeterd

Door intensieve handhaving van wetgeving is het dierenwelzijn op vijftig veeteeltbedrijven in 2013 sterk verbeterd, aldus een recent persbericht van de Nederlandse voedsel- en warenautoriteit NVWA. Verscherpt toezicht op de bedrijven is niet langer nodig, aldus de toezichthouder, die vorig jaar 325 bedrijven extra in de gaten hield vanwege risico's op dierverwaarlozing.

Volgens Dier & Recht en Varkens in Nood toont het persbericht aan dat het toezicht van de NVWA faalt.

"Vorig jaar is er wegens verwaarlozing 87 keer proces-verbaal opgemaakt tegen een veehouder en 172 keer een waarschuwing opgelegd. Maar er zijn meer dan 60.000 bedrijven met opgeteld 145 miljoen dieren in Nederland, die amper worden gecontroleerd. Alleen grove schendingen van de gezondheid van dieren worden aangepakt", zegt Madelaine Looije van Varkens in Nood en Dier & Recht.

De organisaties staan niet alleen in hun kritiek op het toezicht in de veesector. Vorig jaar concludeerde de Algemene Rekenkamer na onderzoek dat

'de minister van economische zaken geringe voortgang maakt met het beleid voor dierenwelzijn'.

Voor varkens en vleeskuikens is er ruimte voor verdere verbetering, aldus de Rekenkamer.

Initiatieven om het dierenwelzijn te bevorderen, verschuiven van het ministerie naar de sector zelf, terwijl op de NVWA zwaar werd bezuinigd. Dat leidde niet tot een verbeterde naleving van de welzijnsregels, aldus de Rekenkamer.

'Uitvoering van strengere eisen voor dierenwelzijn stelt de minister vaak uit om bedrijfseconomische overweging in de intensieve veehouderij.'

Aldus de rapportage van 's lands financiële toezichthouder. Met andere woorden: het financiële belang van de intensieve veeteelt gaat voor.

In 2011 bracht de intensieve veehouderij in Nederland bijna 9,5 miljard euro op. De sector telde toen

De NVWA zelf is positief over de eigen prestaties. Volgens het persbericht van half maart zijn er vorig jaar meer dan 2200 meldingen gedaan over dierenwelzijn. Dat waren er het jaar ervoor nog 1700. Op basis van de meldingen zijn er op bijna 1700 bedrijven inspecties uitgevoerd.

[... ... ...]

Bij twaalf bedrijven zijn er vorig jaar totaal 669 dieren afgevoerd van het bedrijf wegens een direct risico voor welzijn en gezondheid. Daarbij ging het in hoofdzaak om runderen, paarden en pony's.

Baaij: "Het zijn vooral de zichtbare dieren waarover de NVWA zich bekommert, de dieren waarover voorbijgangers meldingen doen. Het is window-dressing. Maar wat er gebeurt in de megastallen met miljoenen kippen, kalveren en varkens, dat ziet niemand."

Volgens de NVWA is een slagvaardiger toezicht mogelijk geworden doordat vorig jaar de nieuwe Wet Dieren van kracht is geworden.