Citaten uit

Doktersprotest tegen varkens- en kippenfabriek

Agropark - [& fijnstof]

Onno Havermans, Trouw 5 december 2007

Fijnstof, mrsa, vogelgriep, salmonella. Huisartsen en specialisten zijn bang dat een nieuw agropark in Grubbenvorst de gezondheid schaadt.

Gemeenteraadsleden die nu instemmen met de komst van megastallen voor varkens en kippen dragen persoonlijk de verantwoordelijkheid voor schade aan de gezondheid van omwonenden, stelt huisarts Monique Baggen uit Grubbenvorst.

„Durven ze ons nu op te zadelen met zoveel fijnstof als ze weten hoe groot de risico’s zijn? Een kippenflat met meer dan een miljoen kippen stoot net zoveel fijnstof uit als 3400 melkveebedrijven.”

[...]

Huisartsen uit vier omliggende dorpen, een longarts en microbiologen uit het Vie Curi-ziekenhuis in Venlo maken [...] hun zorgen kenbaar over de gevolgen van de agro-industriële invasie die de inwoners van Grubbenvorst wacht.

[...]

[Zo] is Witveld aangewezen als vestigingsgebied voor intensieve veebedrijven die wegens de reconstructie elders moeten verdwijnen.

[...]

Maar het meest bevreesd zijn de 31 dokters voor de komst van een Nieuw Gemengd Bedrijf (NGB), waarin 35.000 varkens, 1,2 miljoen kippen, een slachterij, een mestvergisterij en een composteerbedrijf worden samengebracht.

„Dat fijnstof schadelijk is, hoeven we toch niet meer te bewijzen?”, vraagt huisarts Baggen retorisch. „Wij kunnen nu niet zeggen hoeveel mensen straks ziek zullen worden, maar zeggen dat er geen gevaar is voor de volksgezondheid kan evenmin.”

[...]

[...] Baggen ziet niet wat Grubbenvorst daarmee opschiet.

„Wie heeft daar profijt van? Wij willen dat gezondheid voorop staat, in plaats van economie. Hier worden de fijnstof normen ruim overschreden en dat is mens- en dieronwaardig.”

Naast de zorgen om fijnstof vrezen de artsen ook voor de uitbraak van besmettelijke ziekten die van dieren op mensen kunnen overslaan. Vogelgriep, salmonellabesmetting en vooral de in varkensbedrijven geregeld aangetroffen mrsa-bacterie. Door overmatig gebruik van antibiotica – in veel mesterijen gaat het middel standaard door het voer – raakt de bacterie resistent, reden waarom veel ziekenhuizen een varkensboer met gezondheidsklachten direct in quarantaine zetten.

„De mrsa-bacterie kan tot 200 meter buiten een varkensbedrijf nog overspringen op de mens, dus ook op toevallig passerende fietsers”, stelt Paul Geurts van de actiegroep Behoud de Parel, waarbij ook huisarts Baggen is aangesloten.

’Er is altijd een meetbaar schadelijk effect’

Fijnstof is een mengsel van in de lucht zwevende deeltjes, klein en heel klein. Het omvat roet uit dieselmotoren, uitstoot uit kachels en open haarden, viezigheid uit elektriciteitscentrales en metaalfabrieken, maar ook opwaaiende mest en stro van veebedrijven of zelfs zeezout.

Bij inademing is fijn stof schadelijk voor de gezondheid. Mensen met luchtwegaandoeningen en hart- en vaatziekten hebben meer klachten en bij kinderen kan langdurige blootstelling aan fijnstof de ontwikkeling van de longen belemmeren. Deze mensen hebben een grotere kans om eerder te sterven.

[...]

[...] Leendert van Bree, onderzoeker bij het Milieu en Natuurplanbureau en deskundig op het gebied van gezondheidsrisico’s:

„Fijnstof van landbouw en veeteelt kan toxische stoffen bevatten. Er zijn studies geweest naar mensen die rond boerenbedrijven wonen en er is aangetoond dat hun luchtwegklachten verband houden met die uitstoot, maar in hoeverre dit fijnstof schadelijk is, is nog onbekend.”

Op zich kan er van alles gedaan worden om uitstoot de beperken, met roetfilters op vervoersmiddelen en luchtwassers bij veestallen, die de lucht letterlijk schoner maken. Maar zelfs al komt het niveau gemiddeld onder de 20 microgram fijnstof per kubieke meter (de Europese norm in 2020), dan nog is er geen reden tot juichen. Van Bree:

„Ook die normen zijn een politiek, maatschappelijk compromis. Voor volledige gezondheidsbescherming onvoldoende. Hoe klein de blootstelling ook is, er is altijd een meetbaar schadelijk effect.”