Zege Bush blamage democratie

OPINIE

door Thomas von der Dunk, De Stentor 4 november 2005

De Amerikaanse president George W. Bush heeft lak aan hele wereld en is daarvoor beloond met zijn herverkiezing. Amerika drijft meer en meer weg van Europa. De gewelddadige aanpak van Bush in lrak en zijn blinde steun aan Israël creëren dezelfde haat die ten grondslag ligt aan de moord op Theo van Gogh.

De herverkiezing van Bush vormt een blamage voor de Amerikaanse democratie en een gevaar voor de samenhang van het Westen. Nadat hij eerst in 2000 het presidentschap binnen zijn partij heeft gekocht en vervolgens met hulp van het Hooggerechtshof heeft gestolen, heeft hij de prolongatie ervan nu bij elkaar gelogen. Het zelfreinigende vermogen van het Amerikaanse systeem blijkt minimaal. 

In geen enkel beschaafd land zou het denkbaar zijn dat een regeringsleider die onder valse voorwendselen een oorlog begint die in chaos resulteert door het electoraat in zijn ambt wordt bevestigd. Ondanks Guantanamo Bay en Abu Ghraib wordt die oorlog aan de bevolking verkocht als een politiek en moreel succes. 

Zodoende verkeert driekwart van het Republikeinse electoraat niet alleen in de veronderstelling dat de massavernietigingswapens gevonden zijn, maar ook dat bewezen is dat Saddam Hoessein achter 11 september zat. Zoals Goebbels al zei: alleen de grote leugen wordt geloofd. 

De Amerikaanse media hebben volledig gefaald, wat niet kan verbazen omdat een belangrijk deel daarvan in handen is van figuren die nauwe financiële banden onderhouden met het Witte Huis.

Bush heeft vanaf het begin stelselmatig laten blijken dat hij lak had aan de hele wereld en is daarvoor nu beloond. Kon men zijn aantreden in 2000 nog afdoen als een incident, nu heeft hij het electorale fiat voor deze autistische buitenlandse politiek gekregen. Continuering daarvan zal buiten Amerika de tijdelijke anti-Bush stemming in een blijvende anti-Amerika stemming doen veranderen, ook bij ons hier. 

De Amerikaanse politicoloog Robert Kagan heeft naar aanleiding van de Europese kritiek op het Amerikaanse Midden-Oostenbeleid eerder al honend geconstateerd dat Amerika en Europa in verschillende werelden leven, en hij heeft gelijk. Amerika is namelijk wezenlijk veranderd en drijft mentaal steeds verder van ons weg. 

Dat wordt vooral duidelijk zodra men de irrationele motieven van de Bush-aanhang bestudeert, war niet tegenop te redeneren blijkt. Die motieven zijn meestal tweeërlei: het imago van daadkracht van de zittende president, en zijn godvruchtigheid, vertaald in 'familiewaarden'. 

Na de eerste seksuele avontuurtjes van Clinton is Bush mede op dat ticket het Witte Huis binnengekomen: zijn morele integriteit. Keer op keer wordt dit door zijn achterban benadrukt, die het kennelijk ernstiger vindt wanneer iemand zijn vrouw bedriegt dan wanneer hij de wereld ontwricht. De Verenigde Staten worden in toenemende mate een streng-religieus land, dat fundamentalistische trekken begint te vertonen, en daar scheiden de Europese en Amerikaanse wegen. 

Het was vijftig jaar terug ondenkbaar dat de Republikeinse presidentskandidaat Eisenhower voortdurend moest benadrukken hoezeer hij in God geloofde - en dat zijn Democratische opponent daardoor gedwongen was hetzelfde te doen. 

Nu is dat voor een groeiend deel van het electoraat criterium nummer één. Amerika verwordt gaandeweg van een natie van liberale vrijdenkers tot een natie van bigotte kwezels. Die zijn er in de Mid-West altijd al geweest, maar nu hebben zij greep op de macht in Washington. 

Veertig procent van de Amerikanen gelooft inmiddels dat de bijbelletterlijk van A tot Z waar is.
Het daaruit voortvloeiende intolerante anti-moderne wereldbeeld begint steeds bedenkelijker gevolgen te hebben. De vrijheid van wetenschap staat zwaar onder druk, omdat sommige bevindingen niet stroken met de religieuze dogma's van de Republikeinen. 

Neem de volgende Bush-adept, nota bene een gestudeerd geoloog, van de week door het NRC Handelsblad geciteerd: 'Wat voor verhalen de milieumensen je ook vertellen, het broeikaseffect is een door God gestuurd proces'. 

Bin Laden had het niet kunnen verbeteren en dat hij en Bush niet alleen over particulier wapenbezit en de doodstraf, maar ook over abortus en seks voor het huwelijk eender denken, is geen toeval. 

MENTAAL

Met Europa heeft Amerika daarentegen mentaal steeds minder gemeen en de laatste Atlantische gelovigen in de Nederlandse regering, die zich op grond van hun liefde voor New York aan het 'westers bondgenootschap' als politiek ijkpunt vastklampen, koesteren een illusie. New York is steeds minder Amerika. Door het toenemende obscurantisme aan de overzijde van de Atlantische Oceaan, bij deze verkiezingen herbevestigd, komt Europa alleen te staan, temeer daar de Sovjetunie als samenbindende vijand is weggevallen. 

Voor Nederland betekent dit, dat een langer verblijf in Al-Muthannah zinloos is omdat Bush met zijn gewelddadige aanpak in Irak en zijn godsdienstig verblinde steun aan Israël de haat onder de Arabische bevolking tegen het Westen slechts versterkt en ons ook hier bedreigt. Het is namelijk die toenemende haat die ook ten grondslag ligt aan de moord op Theo van Gogh.

Thomas von der Dunk is historicus