Meer rechten voor kinderen

Door Een Tegenwichter

Andere wetgeving

Van zedenwetgeving zou moeten worden overgestapt op wetgeving die alleen betrekking heeft op het karakter van de (intieme) sociale verhouding. Dergelijke wetgeving bestaat echter nog niet en zal dus eerst gemaakt moeten worden. Uiteraard is het reeds verboden om dwang en geweld te gebruiken en zou een deel van wat nu als zedenmisdrijf wordt behandeld (zoals verkrachting) ook buiten de zedenwetgeving om aangepakt kunnen worden. 

Absolute gelijkwaardigheid en het afwezig zijn van iedere vorm van dwang en manipulatie is echter nog lang niet goed geregeld in de wet. Bij seksueel misbruik van kinderen gaat het vaak om subtiele onzichtbare (en toch mogelijk schadelijke) dwang en is de bewijsbaarheid vaak een probleem. Het gebruiken van (het vóórkomen van) seksuele handelingen als criterium voor misbruik (lees: dwang) heeft op zich als voordeel dat handelingen gemakkelijker zijn te bewijzen dan subtiele onzichtbare dwang. Seksuele handelingen hoeven echter niet altijd op misbruik (lees: dwang of subtiele dwang) te duiden. Juist daarom is een verfijning van de wet (op de sociale verhoudingen) van groot belang. Niet alleen om het lichamelijke aspect van vriendschapsrelaties intact te houden, maar vooral om een instrument in handen te krijgen waarmee (subtiele) dwang binnen intieme relaties aangepakt kan worden. Iedere vorm van dwang, hoe subtiel ook, zou verboden moeten zijn. Door de ontzedelijking (lees: de-seksualisering) van het misbruik is te verwachten dat de eenzijdige jacht op pedofielen zich zal verplaatsen naar wat nog altijd de belangrijkste bron is van kinderleed: verstoorde relaties binnen het gezin.

Uitvoering

Een dergelijke verandering in de wetgeving zal echter niet snel tot stand komen. Het betekent immers een verschuiving van het eng-seksuele naar het algemeen sociale, en daarom een enorme verbreding van het terrein. Is de zedenwetgeving nu nog heel specifiek, in de nieuwe vorm heeft deze een algemeen karakter en zal deze dus enorme consequenties hebben. Bedenk dat de bestaande (niet-anarchistische) maatschappelijke orde in verregaande mate gebaseerd op allerlei vormen van dwang en manipulatie. 

Een (progressieve) wetgever zal daarom geneigd zijn eerst te kijken hoe ver je kunt komen met aangepaste zedenwetten. Wetten die zijn ontdaan van morele termen als zeden, ontucht, fatsoen en eerbaarheid, en waarbij het alleen nog gaat om (grove en subtiele vormen van) dwang, geweld, manipulatie en onvrijwilligheid, maar die zich vervolgens beperken tot situaties en relaties waarin seksualiteit en intimiteit een rol spelen. Seksualiteit en intimiteit hebben in deze tussenvariant of overgangswetgeving alleen een afbakeningsfunctie: alleen daar gelden de extra strenge sociale regels. Seksualiteit en intimiteit krijgen als eerste een hoge wettelijke status en genieten een veel betere bescherming tegen geweld, dwang en manipulatie dan andere aspecten van het leven zoals bijvoorbeeld wonen, werken, en onderwijs. De uitwerking van deze tussenvariant zal echter op allerlei onoverkomelijke problemen stuiten.

Het is bijvoorbeeld onmogelijk om duidelijk aan te geven waar seksualiteit en intimiteit beginnen en eindigen. Voor het overgrote deel is dat namelijk (net als misbruik) niet toe te schrijven aan handelingen, lichaamsdelen, lichamelijke nabijheid of andere tastbare/zichtbare omstandigheden. Het seksueel of intiem zijn van een situatie is grotendeels afhankelijk van de beleving. Zoek je toch harde uiterlijk waarneembare afbakeningscriteria dan krijg je óf een primitief verhaal dat de lading niet dekt omdat het zich beperkt tot geslachtsdelen en penetratie, of een uitgebreid verhaal waarin ook bloot en lichamelijke nabijheid zijn opgenomen en daardoor nauwelijks nog als afbakingscriterium dienst kan doen omdat opeengepakte mensen in het openbaar vervoer er ook onder vallen. Het kan niet anders of de tussenvariant wordt een gedrocht. Laten we de tussenvariant dus overslaan en aan de slag gaan met verbeterde wetten op de sociale verhoudingen.

Een actieprogramma: meer rechten voor kinderen

  Algemeen

Eerst zal de algemene positie van kinderen sterk worden moeten verbeterd. Seksuele vrijheid is een farce als daar geen algehele vrijheid aan ten grondslag ligt. De slechte positie van kinderen is het gevolg van een onderdrukkend kindbeeld: het kind als voormaatschappelijk wezen. Aan de ene kant beschermt deze aparte positie kinderen tegen de harde buitenwereld waardoor er ruimte is zich in relatieve vrijheid te ontwikkelen. Aan de andere kant leidt die aparte positie ertoe dat kinderen een aantal fundamentele vrijheden die in de grotemensenwereld gemeengoed zijn, moeten ontberen.

De belangrijkste daarvan is het recht zelf te kunnen bepalen met wie ze omgaan. Kinderen hebben daartoe vooralsnog weinig mogelijkheden. Te veel wordt er vanuit gegaan dat binnen het gezin alle sociale (intieme) behoeften van kinderen kunnen worden bevredigd. Noch voor volwassenen noch voor kinderen is dat echter het geval.

Kinderen hebben verder nauwelijks mogelijkheden zelf te bepalen welke activiteiten ze verrichten. Vanaf het vierde jaar bepaald de verplichte schoolgang hun dagindeling en de onderwerpen waar zij zich mee bezig dienen te houden. Volwassenen hebben op dat punt over het algemeen meer vrijheid en meer mogelijkheden daar  invloed op uit te oefenen.

Wetten die kinderen beschermen tegen economische uitbuiting zijn prima. Op dit moment werken deze wetten echter tevens economische buitensluiting in de hand. Kinderen mogen niet werken en geld verdienen en beschikken daardoor doorgaans niet over financiële middelen, wat hun in sterke mate beperkt in het maken van eigen keuzen.

Seksueel

Volwassenen zouden meer openheid over hun eigen seksualiteit moeten verschaffen. Er zou gemakkelijker over gepraat moeten kunnen worden en seks zou zich niet altijd en alleen achter gesloten deuren moeten afspelen.

Kinderen zouden seksueel vrij gelaten moeten worden. Seksuele experimenten en seksueel plezier zouden positief moeten worden bevestigd. Zo zou het goed zijn als er films op TV zouden komen die een positief beeld geven van kinderen en hun eigen seksualiteit.

Seksueel contact tussen volwassenen en kinderen moet mogelijk zijn en aansluiten bij de ontwikkeling en wensen van kinderen. Kinderen moeten hierin het initiatief hebben en volwassenen moeten hun verantwoordelijkheden en grenzen kennen. Het inleef- of invoelvermogen van veel mensen, met name dat van mannen, laat echter vaak te wensen over. Het zou daarom niet gek zijn als er meer discussie en voorlichting over gewenste seksuele omgang met kinderen zou komen.

  Juridisch

Naast bescherming van kinderen tegen gevaren vanuit de volwassen wereld zouden ook de rechten van kinderen benoemd en beschermd moeten worden. Zoals het recht op eigen seksualiteit, het recht op het onderhouden van relaties, het recht op economische zelfstandigheid (recht op werk of uitkering), het recht om naar de rechter te stappen, en bepaalde vormen van stemrecht. Op dit moment zijn kinderen nog tamelijk rechteloos. Kinderen zijn wettelijk verplicht hun ouders te eren en te respecteren. Over het respect van ouders voor hun kinderen staat niks in de wet. Kinderen rechten toekennen zal zeer grote maatschappelijke implicaties hebben. Disciplinering van mensen is niet mogelijk zonder de rechteloze periode waar kinderen de eerste 17 jaar van hun leven doorheen moeten. Kinderrechten zouden flink wat gevolgen voor de maatschappelijke orde kunnen hebben.                

Slot

Kinderseksualiteit is een probleem omdat de seksualiteit in algemene zin niet vrij is en ook de algehele vrijheid van kinderen nog erg veel te wensen overlaat. Kinderen zijn kwetsbaar terwijl de seksualiteit van volwassen vaak hard is. De neiging om hen daartegen te beschermen is niet vreemd. Er moet echter niet worden vergeten dat kinderen ook relationele en seksuele verlangens hebben.