Dr Frits Bernard

Een geval van voyeurisme 

Wij spreken van voyeurisme wanneer iemand opgewonden raakt bij het beloeren van sexuele handelingen van anderen (peeping of watching). In de literatuur vonden wij bij Wulffen het volgende illustratieve geval. Deze case story laat zien hoe gecompliceerd zulke gevallen kunnen zijn. De oberkellner van een groot hotel boorde een kijkgat in de deur van een vertrek, grenzende aan de kamer, waarin gewoonlijk pas getrouwde paren de nacht doorbrachten. Het gat was aangebracht op meer dan manshoogte en was moeilijk te ontdekken. De oberkellner ging gewoon op een stoel staan en kon dan de gehele kamer overzien, in het bijzonder kon hij het bed en de wastafel zien. Werd de kamer gegeven aan een paar, dat in de wittebroodsweken was, dan kon hij het zo inrichten, dat de aangrenzende kamer vrij bleef. 

De man maakte nauwkeurig aantekening van de huwelijksnachten, welke hij in de loop der jaren afgeloerd had. Hij classificeerde paren al naar gelang of de pas gehuwde vrouw naar zijn mening haar maagdelijkheid in de huwelijksnacht verloor of deze al voor die tijd kwijt geraakt was. Hij maakte aantekeningen van de gevallen, waarbij de coïtus voorafgegaan werd door cunnilinctus respectievelijk fellatio. Wanneer de bruid zich geheel ontkleedde dan kenmerkte hij dit met N. Gedurende zijn waarnemingen masturbeerde de kelner herhaaldelijk en had dikwijls spontane polluties. 

Teneinde zijn seksuele opwinding nog verder te versterken nam hij een jonge kelner in het vertrouwen, liet deze op een stoel staan, zodat de knaap door het kijkgat kon zien en zichzelf opwinden; onderwijl tuurde de oberkellner door een ander gat en speelde onderwijl met de penis in erectie van de jongen, die hij ook in de mond nam. Hierbij werden zij tenslotte ontdekt. Overigens circuleerden tientallen jaren na dit geval afbeeldingen van de gebeurtenis in de seksuele wereld van Duitsland, Engeland en andere landen. 

Inderdaad vormt het genot, waarmee vele mensen dergelijke afbeelden verzamelen en ze met hartstocht bekijken een niet onbetekenend aspect van het voyeurisme. Bovenstaand voorbeeld geeft een goed inzicht in hoe complex en veelzijdig dit alles kan zijn. Mensen zijn zeer vindingrijk. Alles wordt in het werk gesteld om een doel dat men voor ogen heeft te bereiken: n.l. genot. Men heeft daar alles voor over. Men zou deze casuïstiek zonder veel moeite kunnen uitbreiden. 

De voorbeelden zijn legio. Soms gebeuren er ongelukken. Enkele jaren geleden bespiedde in Engeland een voyeur door een spleet in de houten wand van een kleedhokje van het zwembad een jongen in de aangrenzende cabine. De jongen was daar niet van gediend en stak met een naald in het oog van zijn belager. Deze werd dusdanig gewond dat blindheid aan een oog het gevolg was. Deze gebeurtenis haalde de pers, ook buiten Engeland. Er werd niet vermeld of de jongen later schuldgevoelens kreeg. Voyeurisme is dus niet altijd ongevaarlijk. Een stukje glas voor het oog had dit alles kunnen voorkomen! Naar aanleiding van onze casus nog het volgende. Nog niet zo lang geleden ontdekte men in een gerenommeerd hotel de volgende gebeurtenis. Het personeel had jarenlang gasten in de kamers via peep holes bespioneerd. Net als in ons voorbeeld, maar nu georganiseerd en grootschalig. Het komt dus vaker voor. Men weze alert! 

Is voyeurisme iets bijzonders? Zoals dat ook bij andere Partialtriebe het geval is gaat het hier om een drift die in ieder mens aanwezig is, bij de een meer en bij de ander in mindere mate. Een grens tussen het normale en het afwijkende is moeilijk te trekken. Het is immers niet mogelijk om de verschillen in getallen uit te drukken; een meetlint hiervoor bestaat niet. Pathologisch wordt de kijklust echter wanneer deze drang een overheersend karakter heeft, en alles bepalend is. Dan wordt het een psychiatrisch ziektebeeld, met alle gevaren daaraan verbonden. Dit verlangen (desire) hoort dus tot onze make up. Seks houdt meer in dan alleen de coïtus. Het blijkt steeds maar weer dat seks zeer veelzijdig kan zijn.

Overigens is het willen zien van seksuele taferelen bij jonge kinderen vrij normaal (nieuwsgierigheid). Nog niet zo lang geleden was het bestuderen van seksuele driften en wensen taboe. In de westerse wereld bestond een conspiracy of silence. De achterstand die daardoor ontstond wordt nu snel ingehaald; de moderne seksuologie is een voortvarende wetenschap geworden. Ook in Nederland.

Dr Frits Bernard