Citaten uit

Op welk bedrijf Q-koorts heerst, blijft geheim

Q-koorts - Enorme omvang van Nederlandse veehouderij is belasting voor volksgezondheid

Hans van der Lugt, NRC Handelsblad 2 september 2009

Harde bewijzen hoe de Q-koorts zich verspreidt, zijn er niet. Daarvoor is meer onderzoek nodig. Het is hapsnap wat er tot dusver is gebeurd.

[...]

"Het lijkt erop of het wordt doodgezwegen om landbouw of toerisme niet te schaden", zegt gepensioneerd hoogleraar medicijnen Ton Maassen van de Vrije Universiteit.

[...]

Schapen- en geitenboerderijen, die vooral in Noord-Brabant zijn geconcentreerd, zijn de bron van de Q-koorts, stelt de overheid. De ziekte begon haar opmars in 2007, maar eind dit jaar hoopt het ministerie van Landbouw eindelijk te weten welke bedrijven besmet zijn. Het is niet de bedoeling dat besmette boerderijen worden geruimd, zoals vroeger op grote schaal is gebeurd bij varkenspest en mond-en-klauwzeer, zo bleek bij presentatie van de nieuwe maatregelen van de ministeries van Volksgezondheid en Landbouw vorige week.

Ook wordt niet bekendgemaakt welke boerderijen besmet zijn, zei Peter de Leeuw, die op het ministerie van Landbouw verantwoordelijk is voor dierziektebestrijding. Wel zal van de boeren worden verlangd dat ze met een saneringsplan komen om hun bedrijf ziektevrij te maken.

Waarom is de aanpak nu zoveel voorzichtiger? Er is heel veel onbekend over de ziekte, zeggen betrokkenen.

[...]

Wel is zeker dat de ziekte wordt veroorzaakt door een bacterie, Coxiella burnetii, die zich door de lucht kan verspreiden. De sporen van deze bacterie kunnen in een soort rusttoestand lange tijd in de buitenwereld overleven. De wind voert ze mee en zo kan de ziekte zich verspreiden.

[... ... ...]

[Het] onderzoek komt te laat, stelt [Peter] Schneeberger [, microbioloog in Q-koorts kliniek te Den Bosch].

"Bij de grote uitbraak van 2008 hadden we de kans meer te leren, maar een aantal onderzoeksvoorstellen is niet gehonoreerd. Het is hapsnap wat er tot dusver is gebeurd."

De maatregelen die de overheid neemt, zijn te weinig gericht op de volksgezondheid, meent Schneeberger - de reden daarvoor is dat dierziekten vallen onder het ministerie van Landbouw.

"Zij zijn primair gericht op het beschermen van de bedrijfstak."

De bedrijfstak - met miljoenen varkens, kippen, koeien, geiten en schapen - vormt "een walhalla" voor ziektekiemen en dat heeft consequenties voor de volksgezondheid, zegt Schneeberger. De uitbraak van Q-koorts is niet los te zien van de enorme omvang van de Nederlandse veehouderij. De gevolgen daarvan spelen op meer vlakken:

"Neem bijvoorbeeld het antibioticumgebruik bij dieren. Dat is voor boeren heel profijtelijk, want de dieren groeien harder en hebben minder last van ziekten. Maar het is een enorme belasting voor de volksgezondheid wegens de toename van resistente bacteriën, zoals de varkens-mrsa en salmonella."

Tot de dag van vandaag had de overheid maar één aanwijzing voor de aanwezigheid van Q-koorts op een boerderij: een groot aantal spontane abortussen onder geiten of schapen. Getroffen bedrijven werden nader onderzocht. Maar we weten dat er bedrijven zijn met Q-koorts die wij niet kennen, zegt Van Steenbergen. Ook daarom konden we tot dusver niet veel doen voor de burger.

[... ... ...]

Microbioloog Schneeberger vreest dat de overheid een tikje optimistisch is, maar vervolgens is het voor hem vooral belangrijk dat ministeries en specialisten lessen trekken uit de huidige epidemie.

"Anders kunnen we ons zo'n grote veehouderij niet permitteren."