< Vorige ]   Start Omhoog   [ Volgende >]

De vrijheid vieren

5 Mei: bevrijdingsfeest: 73 jaar vrede

Tegenwicht weblog # 192
3 mei 2018

Vóór mei 1945: Ik was er bij:

  • Luchtalarm (direct schuilen),
  • razzia's (fietsen en radio meegenomen, mijn broers achter het kolenhok niet ontdekt, ook de joden op de vliering niet),

  • bombardementen (in mijn straat en naast ons vluchtadres),
  • honger (aardappelschillensoep);
  • het hele Bezuidenhout in Den Haag lag plat.

Mei 1945: Ik was er bij; ik heb de Canadezen zien paraderen in Den Haag. Vliegtuigen dropten voesel. Daar liep ik naast mijn vader met een blik voedzame beschuiten te sjouwen: er was eten!

Mei 1968: Ik zat op De Dam in passende kleding: het pak vervangen door een roze spijkerbroek. Lang haar dragen kwam in, ook voor de jongeren van mijn groep die ik als langharige groepsleider met baard verdedigde tegen de directeur die dit 'geen gezicht' vond. Als jong gehuwde maakte ik de seksuele revolutie mee. Bevrijding: van knellende normen en autoriteiten.

Mei 2018: 73 jaar vrede, althans in Nederland, een welvarend en redelijk gelukkig landje, klein maar fijn - en sinds mei 1968 niet meer als graniet versteend maar dynamisch.

Vrijheid

Vrijheid is niet vanzelfsprekend. Vrijheid is ook niet onbegrensd: de vrijheid van de een eindigt waar de vrijheid van de ander in het geding komt; het is een gezamenlijk te verdelen goed. Het is resultaat van een langdurig proces. Het is niet zozeer een eigenschap van een individu, individueel bevochten, eerder van een samenlving, collectief bevochten.

Bevochten? Ja. De Canadezen en onze andere bevrijders hebben moeten vechten. Niet veel later vochten de Indonesiërs tegen ons om zich te bevrijden van het koloniale bewind. Ja, we hebben onze 73 jaar vrede ook te danken aan de NAVO, net zozeer als aan de diplomatie en aan Europa; ook aan de democratie, de rechtsstaat en de scheiding der machten.

Vrijheid is een haalbaar ideaal sinds de Franse Revolutie, die op haar beurt te danken was aan de Verlichting, die als het ware het individu ontdekte en autonoom verklaarde.

  • Rede in plaats van dogma,
  • het volk in plaats van de vorst, regent en kardinaal.

Vrijheid, Gelijkheid en Broederschap.
Dit ging niet als vanzelf. Na de Franse revolutie volgde de terreur van Robespierre en die van de Napoleons. Na de Amerikaanse revolutie bleef de slavernij nog lang in stand. Vrijheid moet bevochten worden, ontwikkeld worden, langzaam gestalte krijgen; het vergt ook geduld.

Gelijkheid

Hier is niet mee bedoeld dat iedereen gelijk is, zoals je die kunt zien op foto's uit landen als China en Noord Korea, culturen die meer gericht zijn op het collectief dan op het individu.

o Karen Hamaker-Zondag; Ego-ontwikkeling in West en Oost; Mantra, Lente 2018.

Gelijkheid is ook hier niet bereikt: economisch gezien is hier zelfs veel ongelijkheid, te wijten aan het neo-liberalisme met zijn neiging tot privatisering en tot concurrentie op een Vrije Markt. Bedoeld is: gelijkheid voor de wet.

Cultureel gezien is hier gelukkig niet iedereen gelijk, zoals men dit in landen als China, Noord Korea en Rusland geacht wordt te zijn. Diversiteit is een vrucht van de vrijheid om te kunnen zijn wie je wilt zijn. Dit wordt ook wel genoemd: multiculturaliteit, verguisd door de een, omarmd door de ander. Vrijheid voor de een vergt tolerantie van de ander.

Broederschap

Dit heeft zich vertaald als socialisme in de vorm van een sociaal vangnet, later als tolerantie van andersdenkenden en anders voelenden, een punt dat de homo's hier toch wel bereikt hebben.

Vrijheid van godsdienst

Het principe is nu vanzelfsprekend, is ook opgenomen in onze grondwet. De praktijk is weerbarstiger. Het vergt vrijheid voor alle religies, die van de SGP, maar ook die van de moslims en zelfs van de salafisten. Omgekeerd vergt dit van hen het tolereren van andere religies en van atheisme. Salafisme verbieden werkt averechts; het actief en openlijk bekritiseren werkt beter; ook voorlichting en opvoeding tot media-wijsheid en tot de kunst van het debatteren. Kennis ook van de islam in al haar vele varianten, waaronder bijvoorbeeld het vreedzame soefisme dat hier vele aanhangers heeft.

Vrijheid van meningsuiting

Ook hier zien we dat dit nog niet zo eenvoudig is. Het impliceert immers ook de vrijheid om meningen te verwerpen en te bestrijden, te discussieren, een tegenverhaal te vertellen, Tegenwicht te geven. Discussie, debat, verzet, oppositie, ze horen onverbrekelijk bij de democratie - en zonder democratie is er geen vrijheid.

Gelukkig maar ...

Onze 'geluksprofessor' Ruut Veenhoven ziet als 'gelukkig makers':

o Welvaart annex sociale zekerheid,
o democratie annex vrijheid,
o een cultuur van tolerantie en vertrouwen,
o een gezonde levensverwachting en
o goede sociale relaties.

Dit zijn Westerse waarden; ze gelden niet overal.

Oosterse waarden

Harmonie

Al sinds Confucius is 'Harmonie' een kernwaarde in China. Het impliceert het vermijden van conflicten, van discussie, van oppositie en van 'afwijkend gedrag' - dus het instellen van toezicht.

Er ligt nu een wetsvoorstel dat door het gewillige parlement ('Volkscongres') zeker zal worden aangenomen, te weten het instellen van een Nationale Commissie voor Surveillance - ook regionaal en lokaal op te richten - formeel om corruptie te bestrijden, in feite om de gehele maatschappij te doorlichten en controleren:

"De commissie kan ook wangedrag van ideologische en ethische aard onderzoeken. [...]
Hierbij krijgt de Partij de beslissende stem. [...] daarbij hebben de verdachten geen recht meer op toegang tot advocaten. [...] De commissie mag ook zelfstandig bepalen hoe lang iemand wordt vastgehouden [...] zonder dat er een rechter, officier van justitie of advocaat aan te pas hoeft te komen. [...]
De nieuwe commissie komt straks boven de rechtsprekende macht te staan. Ook het kabinet, het hoogste staatsorgaan, krijgt er geen zeggenschap over. Daarmee ontstaat er dus een instantie die door niemand wordt gecontroleerd behalve door de Partij en die mensen kan vasthouden zonder dat er een rechter of advocaat aan te pas hoeft te komen."

o Aldus Garrie van Pinxteren; De partij slokt steeds meer de macht vn de staat op; NRC 9 maart 2018.

Vertegenwoordigt 'Het Volkscongres' het volk in deze 'Volksrepubliek'?

"Het Cinese volk heeft binnen de partij niets meer te vertellen. De wens van het volk is volledig uitgeschakeld. Er klinken geen andere stemmen meer."
 
o Aldus Eefje Rammeloo; Corruptiewaakhond en VS-kenner - De nieuwe rechterhand van president Xi is een trouwe vazal die zijn liberale ideeën opzij heeft gezet; NCR 19 maart 2018.

Nog erger is het in Noord Korea: schijn-harmonie, benauwende gelijkheid..

Eerdere publicaties (niet bewaard) hebben ons al een beeld gegeven van de opvallende eenvormigheid in dat land. Alle flats zijn precies gelijk ingericht; overal hangt het portret van De Grote/Geliefde Leider op dezelfde plaats aan de muur - en wee degene die het niet netjes afstoft. Kleding en haardracht zijn overal gelijk. Zelfs de lengte van de mensen is vrijwel gelijk want, zo las ik ooit, wie te lang of te kort is wordt naar een eiland verbannen, mannen en vrouwen apart zodat voortplanting niet mogelijk is. Gelijkheid? De Grote Leider eet aardbeien overgevlogen uit Parijs, voor zover niet gedetineerd in kampen, eet het volk zo ongeveer gras.

In een excellent artikel geeft Eric Hendriks ons een recent inkijkje in deze schijn-harmonie:

o Eric Hendriks; Mijn atletische prestatie in Pyongyang; De Kanttekening, 28 april 2018

Grote lege straten, zonder reclame, met overal vrouwelijke verkeersregelaars, "speciaal geselecteerd op lengte en lekkerheid". Wel overal afbeeldingen, geschilderd of gekopieerd, niets is digitaal. Wees voorzichtig met foto's, vooral van beschonken kaderleden. "Eigenlijk staat het hele land op replay" (met verouderde beelden op de tv).
"De leiderschapscultus rond Kim Il-Sung is uitgegroeid tot een versteende traditie, waar zijn zoon en tenslotte zijn kleinzoon aan zijn vastgeplakt."
Op een school "stille rechtop zittende leerlingen", die collectief vragen beantwoorden. Dansende meisjes: "gesynchroniseerd ... geforceerd glimlachende mensenpoppetjes".
Een 'oorlogsmuseum' vol aperte onwaarheden, alsof Kim Il-Sung in zijn eentje de Japanners en de Amerkanen verslagen heeft. "... collectief zelfbedrog ...". "De perfecte negatie van waarheidvinding." "De gekte druipt van de muren".

Juche

Juche is de staatsleer van Noord Korea, kortweg zeggend dat het land zichzelf moet bedruipen in een nationale soevereiniteit. De schrijver kan dit geschrift lezen:

"... een zak woorden op het niveau van een mislukt opstel in havo drie."

Er is een toren van 170 meter hoog ter ere van de Juche- 'filosofie' van Kim Il-Sung.

De Koreaanse Arbeiderspartij noemt zich "de partij van de liefde".
In een kelder van het hotel: dames die "niet alleen gewone massages gaven".

Er wordt gesproken over "De Totale Mens", waarmee "het waanidee" bedoeld wordt dat "de partij-elite en met name de hoogste Leiders overal goed in zijn en alle deugden in zich verenigen" - en zich dus overal mee mogen bemoeien in de "Totale Rangorde" ... "... de totalitaire geest ... illusoir, infantiel en vernauwend."

Nederland

Terug naar Nederland: hoe anders is het hier: vrijheid.
Deze heeft wel consequenties: vrijheid impliceert ook grenzen erkennen en verantwoordelijkheid dragen. De democratische rechtsstaat eist dat je de wetten, door het Parlement aangenomen, erkent. Keuzevrijheid kan ook keuze-stress opleveren; daar moet je tegen kunnen.

Als dit lukt: Hoe heerlijk is dan die diversiteit, multi-culturaliteit, de veelvormigheid van kleding en stijlen, de veelkleurigheid, de rommeligheid, het eeuwige debat, discussie, de eeuwige uiting van meningen en de bestrijding ervan ... de verhalen en de Tegenverhalen ...

Laten we de vrijheid maar vieren!

< Vorige ]   Start Omhoog   [ Volgende >]