Ze noemen het ouderliefde

Ouderliefde?

De Chinese tijgeropvoeding - 'ze noemen het liefde'

Weblog Tegenwicht # 153

18 augustus 2012

Sport

China stond lang bovenaan in het dagelijkse lijstje van medailles op de Olympische Spelen van Londen 2012; op het eindlijstje als tweede, na de VS. Ze zullen daar knarsen met hun tanden. Bij de vorige spelen in China stonden ze wel bovenaan. Ze mochten ons toen trakteren op de typisch Chinese taferelen van massaregie.

Uit reportages, bijvoorbeeld in NRC Handelsblad van 28 juli, blijkt hoe men daar de jonge atleten voorbereidt op hun topprestaties tot meerdere eer en glorie van de Volksrepubliek, geleid door één Partij - uiteraard een Volkspartij - en beschermd door het Volksbevrijdingsleger. Ja, het Volk is daar bevrijd - handig om even te weten. De Partij en het Leger zorgen daarvoor, uiteraard niet uit eigenbelang, nee, in het Belang van Het Volk. Je zult er maar wonen ...

In aansprekende beelden, kleutermeisjes huilend aan een klimrek hangend, zien we hoe daar de kinderen van heel jong af getraind worden in "atletenfabrieken" zoals Oscar Garschagen ze in de NRC noemt. Drie maal per week twee uur trainen na een schooldag van zes uur die al zwaar is, en dit van de kleutertijd af. Dit gaat door tot in het beroepsonderwijs, vijf uur per dag of nog langer.

NRC - uitsnede

Onderweg vallen er tienduizenden af - richting armoede of productiewerk. Slechts een enkeling bereikt de top.

School

Voor wie dit eventueel wil, is dit nog tot daar aan toe, maar elk kind moet naar de gewone school. Dit maal is het Marije Vlaskamp die een rubriek in Trouw heeft waarin zij vertelt over het China waarin zij woont. Op 16 juli 2012 vertelde zij ons over het onderwijs.

Het gaat er alleen maar om de universiteit te halen. Dit lukt alleen met een goed eindexamen van het middelbaar onderwijs, het goakao. Dit examen is dan ook 'heilig'. De kinderen staan onder enorme druk, vooral van de liefhebbende ouders.

Dit begint al op de crèche, vertelt Marije. Dit is de eerste voorbereiding op het goakao, niet in de vorm van 'opvoeden' of 'ontwikkelen', maar van "conditioneren". Zoals je tijgers traint, dus. De peuterschool is, na de crèche, dan ook de eerste voorbereiding op de universiteit. Vanaf dan staat het leven van het kind in het teken van hoogspanning en huiswerk.

Daar nadert het examen! Veel ouders laten hun kind dan een infuus geven dat hun weerstand verbetert. Er zijn scholen die dit klassikaal doen en in de klas; dan gaat er geen kostbare tijd verloren voor een ritje naar het ziekenhuis en terug.

Rond het examenlokaal worden de wegen afgezet omdat het geluid van auto's de kinderen af zou kunnen leiden. Zelfs fietsers werden geweerd door boze ouders. Honderden kikkers werden vergiftigd want hun gekwaak zou de kinderen wakker kunnen houden. Geen kikkerliefde dus, nee, alleen ouderliefde. Deze is 'onuitputtelijk', zo wordt dit gedrag verheerlijkt.

Tijgermoeder

Amy Chua woont in de VS, maar zij nam haar opvoedstijl mee uit China:

"De enige activiteiten die je kinderen moet toestaan zijn die waarmee zij een medaille kunnen winnen - die medaille moet van goud zijn."

	Amy Chua, Battle Hymn of the Tiger Mother, 2011
	Amy Chua, Strijdlied van de tijgermoeder; Nieuw Amsterdam 2011
	Wenneke Savenije (vertaalster), Zijn we te slap? VN 26 maart 2011
	Iris Pronk, Pleidooi tegen het softe opvoeden; Trouw 19 februari 2011
	Maartje Somers, En stel nou dat de tijgermoeder gelijk heeft; NRC Handelsblad 9 juni 2011

Voor haar kinderen geen feestjes of na school met andere kinderen spelen, geen tv of computerspelletjes, nee, drie uur per dag piano of viool studeren, enzovoorts. Ze mogen op school alleen tienen halen, dit alles onder dwang van paardenmiddelen als geen eten of niet naar de wc mogen, dan wel dreigen met het verbranden van knuffels.

Haar oudste dochter Sophia legde zich hierbij neer; ze werd dus al jong een gevierde pianiste. De jongste dochter Lulu heeft zich van jongs af aan verzet. Zij stopte met viool spelen, wilde dan tennissen. Als haar moeder daarvoor net zo'n trainingsschema gaat opstellen, zegt Lulu:

"Oh nee, mama, Je gaat tennis niet voor me verruïneren zoals je dat met viool hebt gedaan." (Trouw)

De dochter van de vertaalster antwoordt op de vraag van haar moeder "Had ik jullie ook zo moeten aanpakken?" met

"Man! Ben je helemaal gek geworden? Dan was ik nu een automaat!" (VN)

De schaduwzijde hiervan zit 'm al in de moeder zelf, maar ook in de kinderen en hun toekomst.

Hieronder "zit een angstige vrouw. Ik hoor bij haar paniek doorklinken. Dit is geen moeder die vertrouwen heeft in haar kinderen. Die denkt: ze zijn goed zoals ze zijn." - Psychotherapeut Theo van de Heijden (auteur van 'Koester het kind in jezelf'') in Trouw.

Voor de kinderen volgt het venijn

	(1^e) als ze de top niet halen. De vertaalster schat het aantal jonge pianisten in China die de top willen halen op twintig miljoen; twintig miljoen min een haalt de top dus niet.
	(2^e) als ze de top wel halen - en hiermee belanden we weer bij onze eigen en eigentijdse toptalenten, de atleten, maar ook de bekende kindsterretjes uit de entertainment-industrie.

Over deze laatsten is veel gerapporteerd. De vertaalster vat het in haar VN-artikel aldus samen:

"Veel voormalig[e] toptalenten

	voelen zich eenzaam, gestrest en in de steek gelaten.
	Ze leven in een fantasiewereld vol illusies die zelden of nooit zijn waargemaakt en
	[ze] krijgen problemen die doen denken aan het Post-Traumatisch[e] Stress Syndroom.
	Ze kunnen nergens meer van genieten,
	zijn soms wel drie keer gescheiden,
	zien hun kinderen zelden of nooit,
	slapen vaak slecht,
	slikken bètablokkers tegen de zenuwen [...],
	hebben geen hobby's en
	weinig vrienden.
	En niet zelden raken ze vroeg of laat ook nog eens aan de drank."

In onze sportwereld treffen we dit beeld aan bij de top-tennisers Richard Krajicek en André Agassi. De eerste verbrak alle banden met zijn geobsedeerde vader, terwijl de tweede zowel zijn vader als het tennissen ging haten.

	Richard Krajicek, Harde ballen - autobiografie
	Frits Abrahams, De tijgervader, NRC Handelsblad 15 juni 2011

Mogen Nederlandse kleuters nu zelf spelen?

In en over het vroege onderwijs in Nederland woedt nu ook zo'n discussie. We lezen in NRC Handelsblad van 11 augustus 2012 het volgende.

Aan de ene kant staan voorstanders en ontwikkelaars van allerlei leerprogramma's en -systemen met targets en tests al voor de allerjongste kinderen. De kinderen moeten bijvoorbeeld leren plannen wat ze gaat spelen. Voorstander hiervan is bijvoorbeeld hoogleraar orthopedagogiek Paul Leseman, RU Utrecht.

Ik [Tw] vrees dat de juffen hier stuitergek van worden en dat alle spontaniteit van juf en kinderen uit de klas verdwijnt.

Tegenwicht van de andere kant kwam recent van promovenda Louise Berkhout. Zij observeerde het vrije spel van kleuters in de klas. Het kostte haar nog aardig wat moeite om hiervoor meewerkende scholen te vinden, scholen dus die het vrije spel van kleuters 'nog' toelaten. Zij rapporteert dat de kinderen, na een kwartiertje 'niets doen' ofwel zich oriënteren, tot heel zinvol spel komen, vooral rollenspel. Zo spelen kinderen die net uit een ziekenhuis komen 'eindeloos' doktertje, een zinvolle manier om de ervaring te verwerken.

Drukke meisjes

Voordien rapporteert Margriet Oostveen in NRC Handelsblad van 16 januari 2012 over haar gesprekken met meisjes van rond de tien jaar oud in een Utrechts gymzaaltje:

"Het waren drukke meisjes. Ze speelden dwarsfluit, piano, turnden op hoog niveau, ze hadden veel huiswerk en ze deden allemaal hun best op school. Toetsen vonden ze erg zorgwekkend.

	'Ik heb migraine en wil rustiger leren omgaan met mijn lijf ... want in de nacht moet ik soms overgeven.'
	'Mijn hersenen maken niet genoeg melatonine' ...
	'Op school kijk ik veel naar buiten; dat is niet goed.'

Ze klaagden over een voortdurend gevoel van onrust, en hoe moeilijk het was om in slaap te vallen. Daarom waren ze nu op een cursus 'mindfullness voor kinderen' [...].
Iedereen ziet de drukke kinderen, die intussen minder goed lijken te weten wat ze met hun lichaam en emoties aan moeten. [...]"

Gezonde sport

Van sport word je slimmer; Wetenschap in Beeld, aug. 2012

Sporten, bewegen vooral, is gezond, goed voor lichaam en geest, ook - naar experimenten uitwijzen - voor de intelligentie, het geheugen, het vermogen tot nadenken.

Maar dan natuurlijk wel: met mate; als je maar maat weet te houden. Bewegen stimuleren, de kinderen niet overal per auto heen te brengen bijvoorbeeld, sporten stimuleren en daarbij maat weten te houden - dit is echte gezonde ouderliefde zonder fanatisme.

Wetenschap in Beeld - uitsnede

Laten we hier onze eigen stijl aanhouden

De Nederlandse kinderen zijn de gelukkigste kinderen ter wereld. Dit komt onder andere door de vriendschappelijke, liefdevolle en open verhouding die ze hebben met hun ouders.