Citaten uit

Het land dat dieper en dieper wegzinkt

Ina Friedman, Trouw 2 juni 2010

Is Israël gek geworden? Nee, zeggen waarnemers die gepokt en gemazeld zijn. Het verliest alleen z’n gewiekstheid.

De wereld heeft ongetwijfeld met verbazing en woede gekeken naar Israël, hoe het zijn elitetroepen op schepen afstuurde die humanitaire goederen naar Gaza wilden brengen. Bij deze actie en gevechten op de schepen stierven negen activisten. Terwijl de wereld over hen heen viel, overviel de Israëliërs gisteren nog een ander gevoel: Hoe hadden hun regering en het leger zo koppig en inadequaat kunnen optreden?

[...]

Hoe had deze actie – iets wat in essentie begon als een humanitaire pr-stunt van Turkse en Europese hulporganisaties – zo kunnen ontsporen?

Was er geen scenario denkbaar geweest om deze diplomatieke en militaire ramp voor Israël te vermijden?

[...]

Was het dan echt waar, zoals Henry Kissinger 35 jaar geleden al zei, dat Israël geen buitenlandse politiek voert, alleen binnenlandse. Ofwel: dat de Israëlische regering alleen maalt om wat haar eigen kiezers vinden, en de rest van de wereld verguist.

[... ... ... ...]

Ook al was het konvooi dan volgens sommigen een Turks-islamistische samenzwering om Israël voor het blok en voor schut te zetten, dan rest nog steeds de vraag: waarom is Israël in deze val getrapt?

[Strategisch analist Yossi] Alpher brengt deze vraagstelling terug tot de kern van het probleem: de al vier jaar oude blokkade van de Gazastrook. Israël heeft hier rigide aan vastgehouden, ondanks het feit dat het ’volkomen contraproductief werkt’, aldus Alpher.

„De blokkade heeft Hamas niet op de knieën gekregen, heeft er zelfs niet voor gezorgd dat Hamas niet verder radicaliseerde, en met de blokkade is ook de ontvoerde militair Gilad Sjalit niet teruggebracht.”
[...]
„Het onderliggende probleem is dat Israël niet strategisch meer denkt. [...]"
[...]
„Iedereen hier kon zien dat de vloot als een val diende en je mocht toch verwachten dat de regering en de marine verstandig genoeg zouden zijn om daar niet in te trappen.”

[... ... ...]

„De wijze waarop we het hulpkonvooi hebben aangepakt, toont opnieuw aan dat we lijden aan paranoia. En die komt voort uit een verlies van zelfvertrouwen”, zegt Daniel Ben-Simon, parlementslid voor de Arbeiderspartij en een scherp volger van de Israëlische stemming en ethos.

„En die paranoia brengt ons ertoe ons in de verkeerde acties te storten zonder ons rekenschap te geven van de consequenties. Alles is erop gericht te winnen, ongeacht de kosten”, meent Ben-Simon. „We hebben ons verstand verloren. We zijn in wezen het slachtoffer geworden van onze eigen kracht, onze eigen overkill.”

Iets van deze ’overkill’ heeft ervoor gezorgd dat Israël, en met name de regering-Netanjahoe, last heeft van een groot gebrek aan relativiteitszin, voegt historicus Zeev Sternhell hieraan toe.

Sternhell, werkzaam aan de Hebrew University [...]:

„Je kunt het gedrag van Israël noemen wat je wilt: intellectueel verval, overmoed, gewoon stom, of een politiek waarbij ze niet verder kijken dan hun neus lang is. Feit is dat het Israël ongelooflijk veel schade toebrengt.”

Als een ander voorbeeld van dit gedrag noemt Sternhell de evacuatie van twee Palestijnse families uit hun huizen in Sjeikh Jarrah, een wijk in Oost-Jeruzalem. Zij moesten plaatsmaken voor Israëlische kolonisten.

„Door dit idiote optreden ging alle goodwill verloren die Israël had opgebouwd met zijn strijd tegen het nucleaire programma van Iran. Terwijl dat juist een existentiële kwestie voor ons is, en niet die twee Palestijnse families”, klaagt Sternhell. „Het zou komisch zijn als het niet zo angstaanjagend was. Israël ontbeert een politieke elite die in staat is echt leiding te geven.”

Sternhell wijt dit ’verval’ onder meer aan de al 43 jaar durende bezetting van de Palestijnse gebieden. Dit heeft de vitaliteit en veerkracht van het land aangetast.

„Als er iets een einde gaat maken aan de Joodse staat, dan zal het de bezetting en de kolonistenpolitiek zijn.”

[...]

Parlementariër Ben-Simon klinkt vrij troosteloos als hij de staat-van-zijn van zijn land en medeburgers beschrijft.

„Er is iets geks aan de hand hier”, begint hij. „[...] Gaza zit al vier jaar op slot en er is niet één goed debat over gevoerd in de Knesset of in de regering. Komt er kritiek op de blokkade, dan luidt ons antwoord automatisch dat er geen humanitair probleem is. Dat is er veranderd: we zijn harder geworden en hebben ons geweten op vakantie gestuurd.
[...]
Wat is er met ons Israëliërs gebeurd?"