Polarisatie (1 - hier)Nederland na de Europese verkiezingenWeblog Tegenwicht |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
De huidige scheidslijnenDe uitslag van de Europese verkiezingen van 4 juni 2009 geeft te denken. We zien een tendens die al een poos gaande is voortgezet: de middenpartijen verliezen kiezers, de partijen links en vooral rechts daarvan winnen. De tendens is: polarisatie. De stemmen werden, naar we kunnen vermoeden, maar ten dele aan Europa zelf gegeven; veel mensen stemmen als reactie op de situatie in Nederland of hun eigen land. Veel stemmen waren proteststemmen, mogen we aannemen. Ook niet stemmen wordt wel als protest geduid, protest tegen de veelgenoemde 'zakkenvullers'. Professor Mark Bovens, hoogleraar bestuurskunde aan de Universiteit van Utrecht, gaf een heldere analyse van deze polarisatie. Hij ziet
Wilders en zijn aanhang juichten, anderen schudden bezorgd het hoofd. Wilders wil natuurlijk verder, hij ziet het liefst meteen nieuwe verkiezingen. Hij wil premier worden. Premier WildersSamen met vice-premier Verdonk heeft hij wel een probleem. Hij heeft zich altijd afgezet tegen "de elite", nu behoort hij er zelf toe - al jaren overigens, als bezoldigd kamerlid en 'politiek dier'. Verdonk moet nu "daadkracht tonen" en regeren. Dit betekent het sluiten van de altijd verfoeide compromissen met de eerst zo verfoeide 'flapdrollen', 'lafaards', dan wel 'knettergekke' collega's. En dit dan met weinig hulp na de uitstroom van massa's ambtenaren die niet onder hen wilden dienen. Geen probleem: die linkse elitaire bende van de grachtengordel kan hij missen als kiespijn. Hij stelt zijn achterban aan: 'het volk'. Dit gaat nu regeren. Als de professor gelijk heeft: hooguit MBO-ers. Met steun van Verdonk die, zoals zij altijd gezegd heeft, het fileprobleem gaat oplossen. De vraag is alleen even: hoe? Volk en eliteVoor dit en voor vele andere problemen heeft men toch vakmensen nodig: ingenieurs, economen, planologen, juristen, politiepsychologen, sociologen, onderzoekers, statistici, politicologen ... de elite ... Het probleem kwam eerder voor, namelijk in - bijvoorbeeld - Rusland en Zimbabwe.
Gevolg: gammele tractors, hongersnood. EuropaDe uitslagen in de andere landen laten dezelfde tendens zien: polarisatie, toename van rechts en extreem rechts, maar ook voor 'groen' en voor 'Europa'. Volgens Claes de Vreese loopt Nederland nu zelfs voorop in dit verschijnsel van de nieuwe polarisatie.
Opvallend in heel Europa is het verlies voor de sociaal-democraten. Deze hebben dus een probleem. Deze partijen zijn opgericht door en voor de arbeiders. Ik herinner mij nog de leus "Elke arbeider zijn eigen auto'tje!" Nu, die hebben zij nu dus, soms meer dan een per gezin, met als gevolg verstopte woonstraten en files. Een twee vakanties per jaar, twee of meer tv's en computers, eigen kamers voor de studerende kinderen, merkkleding - en zo meer. Het ideaal is bereikt, met als gevolg dat 'de arbeider' dit wil behouden en dus VVD, of nu PVV stemt. Milieu en globalisering zijn niet hun eerste interessen. De eigenlijke PvdA heeft nu als leden, naar althans gezegd wordt, voornamelijk intellectuele arbeiders, kosmopolieten en multiculturalisten - de ene kant van de genoemde nieuwe scheidslijn. En die trokken naar D66 en naar GroenLinks. Democratie is goed, maar heeft ook zo zijn problemen, zoals nu de sociaal-democratie. Democratie = 'het volk regeert'?Nee, nergens. In "Democratische Volksrepublieken" regeert een (nieuwe) elite die vooreerst het volk onder de duim gaat houden. Men heeft er geen flauw idee van de scheiding der machten en van de scheiding tussen kerk of moskee en staat. En hier? Hier hebben wij een vertegenwoordigende democratie. Het volk kiest vertegenwoordigers, vakmensen, beroepspolitici, die vervolgens de regering kiezen: vakministers en beroepspolitici. Er is een scheiding van machten, elk uitgeoefend door vakmensen:
alsook
Dit is onze democratie. De elite regeert, het volk kiest, volgt kritisch, corrigeert soms en kan sanctioneren. Onze grondwet zit stevig in elkaar. In Californië bijvoorbeeld kan 'het volk' per referendum de grondwet wijzigen, waarmee 'het volk' het homohuwelijk om zeep hielp. Hier kan dit niet.
Burgers moeten ook niet gaan regeren, geen wetten gaan maken, niet rechtspreken. Zij moeten kritisch volgen en hun stemrecht uitoefenen. Vakmensen zijn nodigNiet alleen monteurs, boekhouders, onderwijzers en agenten, juist ook mensen die een groot geheel kunnen overzien: langetermijnplanning, de rijksbegroting, het onderwijsbeleid, het justitiebeleid. Er zijn juristen nodig die de wet en de grondwet goed kennen, het volkenrecht en het strafrecht. Op het niveau van Wilders en Verdonk valt geen probleem op te lossen.
- het meeste kan wettelijk al helemaal niet en het zal ook niets oplossen. Premier Wilders en vice-premiers Verdonk hebben gedaan aan populisme: problemen versimpelen en simplistische oplossingen propageren. De Grote Leider zijn, Het Volk vertegenwoordigen. Dit trekt stemmen, maar lost geen probleem op. Daar heb je vakmensen bij nodig: de elite. De verkiezingsuitslagHier spreekt inderdaad het volk. We zien het volk hier kiezen en corrigeren, ja, zelfs dreigen met sanctioneren. Dus moet de motivatie van deze tegenstemmen nauwgezet worden geanalyseerd (door vakmensen) en serieus genomen worden (door de vakpolitici). De economie, de werkloosheid, de verpauperde wijken, de spanningen in de bevolking. Maar niet door deze verder te polariseren, wel door aan het werk te gaan met mogelijke oplossingen. Dit gebeurt al op grote schaal. Overal zijn projecten en experimenten gaande en wordt geld ingezet voor wijken, scholen, jongeren en agenten. Alleen dit levert nu eenmaal niet onmiddellijk resultaat op; het kost tijd, moeite, denken en heroverwegen, proberen en herplannen. Het is nu eenmaal moeilijker iets goed op te zetten en te verbeteren dan om overal heel hard "NEE" tegen te roepen. PopulismeDit is wat populisten doen. Zondebokken aanwijzen ('de moslims', 'de elite', 'de linksen') en zo bevolkingsgroepen tegen elkaar opzetten in plaats van een gemeenschap op te bouwen, polariseren in plaats van integreren en samen aan het werk te gaan. Juist dit doen ze niet. Ze blazen problemen op in plaats van ze op te lossen. Sterker nog, door hun optreden maken ze dit moeilijker tot onmogelijk. Ze bedriegen 'het volk'. Ze houden het aan het lijntje met loze beloften en uitspraken die ophitsen maar niets oplossen. Populisme teert op onvrede en haat en vergroot deze nog eens. Ze hebben steun aan de tv als medium, of althans zoals dit medium deels gehanteerd word: emotie, korte zinnen, geen nuance, niets ingewikkelds, vooral niet nadenken. Tv geeft beelden - maar niet de werkelijkheid, tv appelleert het gevoel, niet het kritische denken. Wilders is een meester in het hanteren = manipuleren van de beelden, van 'het volk'.
Wilders is zodoende wel in staat premier te worden, maar niet in staat dit ook te zijn en te blijven, dit zware, uiterst lastige en hoogst deskundige - elitaire - werk ook daadwerkelijk ten uitvoer te brengen. Verdonk al evenmin, ondanks haar 'daadkracht'. Nederland nuWe hebben trouwens al een premier. Een uitgesproken Nederlandse figuur, democratisch gekozen. Niet mediageniek, maar wel: degelijk, 'calvinistisch', deskundig, bescheiden, behoedzaam, sympathiek, heel menselijk, met een redelijk kabinet met uitschieters als Hirsh Ballin en Donner, vakmensen bij uitstek - dus elitair, dus slecht? Deze kiezer heeft overigens in meerderheid vóór Europa gestemd, goeddeels op D66 en GroenLinks, beduidend minder op de SP, maar ook dramatisch minder op de PvdA(rbeid), evenzeer dramatisch meer op de PvdA(ngst - verpakt in 'vrijheid', behalve dan voor ... vul maar in, noem maar op). Maar nog altijd een minderheid die, markant genoeg, andere, om zo te zeggen collega-minderheden, het woord wil ontnemen, zelf zich als 'Kampioen van Het Vrije Woord' voordoend. Alleen voor henzelf dus, een loos en irrationeel 'betoog', helemaal geen betoog, alleen clichés, kreten. Maar met kretologie kun je een land niet regeren. Dit vereist deskundigheid op hoog niveau. Het vereist een elite van hoog opgeleide en nu ook - de globalisering is al een feit - multicultureel en kosmopolitisch denkende mensen. Volg deze vooral kritisch, dit houdt hen scherp. Maar jaag ze niet weg. Hiermee zijn we weer terug bij het begin: de hoog opgeleide kosmopolieten en de multiculturalisten contra de nationalisten die zich achter de dijk willen ingraven in hun eigen sores, kreten en ideeën die geen oplossing zijn - de huidige tweedeling van Nederland als we in deze professor Mark Bovens mogen volgen.
Hoe verder?Laat de koningin, haar kabinet, de premier,de deskundigen, de elite, de wetenschappers, de kwaliteitspers en zo meer hun werk gewoon voortzetten. Laten zij ook goed luisteren naar 'de tegenstem' te zeggen heeft. Dit is belangrijk. 'Het volk' sprak: het benoemde (het Europese Parlement voor een 5%), het sanctioneerde niet het Nederlandse kabinet, het probeerde het wel te corrigeren. Luister hiernaar, als naar een lastig kind in de tienerleeftijd: het heeft je iets te zeggen.
De populisten volgen hun eigen behoeften en doen alsof zij de behoeften van 'het volk' voldoen en dit volk eens even beter zullen regeren. Dit vereist natuurlijk wel, heer Wilders, een goed opgeleide elite, die gewoon, ondanks u, haar werk blijft doen, gedegen, grondig, goed geïnformeerd, elitair - het zij zo, het is niet anders. TegenwichtDit stuk heet "Polarisatie (1 - hier) -Nederland na de Europese verkiezingen". Er volgt een "Polarisatie (2 - elders)". Dit zal gaan over de sunnieten en de sji'ieten, een in een ongelofelijk snel tempo geëscaleerde en vooral gepolitiseerde polarisatie van een, eeuwen geleden, oorspronkelijk religieus conflict.
Het is een geleerde, elitaire kat. Hij kent zijn klassieken en zijn talen. Hij denkt na. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
