Start Omhoog

Citaten uit

De heilloze weg van Rouvoet

Harriët Salm, Trouw 19 juli 2007

Roken, sociaal gedrag, opvoeding: de overheid gaat zich (weer) bemoeien met de burger. Zijn die ingrepen verstandig, of onnodig en zelfs schadelijk?

Goed bedoeld, maar averechts gezinsbeleid, verzucht pedagoog Bas Levering. Hij noemt enkele maatregelen die minister Rouvoet (jeugd en gezin) onlangs over gezinnen afkondigde zelfs ’schandalig’. 

„We krijgen nu een gezinsbeleid dat gericht is op controle en verplichting. En dat gaat niet werken.”

Levering, lector algemene pedagogiek bij Fontys Hogescholen en docent wijsgerige en historische pedagogiek aan de Universiteit Utrecht, doelt bijvoorbeeld op de risicoanalyse die in de nieuwe centra voor jeugd en gezin, moet worden gemaakt. Elk kind tot vier jaar krijgt er een. Is een van de ouders mishandeld in het verleden of is er maar één ouder, is er werkloosheid – zulke factoren kunnen duiden op toekomstige opvoedproblemen. Een kind met zo’n risicoprofiel wordt extra gevolgd..

Maar er is helemaal geen wetenschappelijk bewijs dat het helpt om alle kinderen met zo’n profiel extra te volgen, stelt Levering 
[...]

Maatregelen van het kabinet:

Van alle kinderen tot vier jaar wordt door het consultatiebureau een risicoanalyse gemaakt. Is er risico dan wordt het gezin extra in de gaten gehouden.

Ieder kind van 0 tot 19 jaar krijgt een elektronisch dossier waarin ook deze risicoanalyse is opgenomen.

Alle consultatiebureaus worden uitgebouwd tot Centra voor jeugd en gezin, waar onder meer opvoedcursussen worden aangeboden.

Ouders die een risico vormen, moeten verplicht op opvoedcursus.

Weigeren ouders die een risico vormen hulp, dan kan hun uitkering gekort worden.

Een wetswijziging zorgt ervoor dat kinderen sneller door de overheid uit huis geplaatst kunnen worden.

Er komt een landelijk netwerk van opvoedkampen voor probleemjongeren.

Hij verwijst naar wethouder Geluk (CDA) in Rotterdam, voorstander van de risicoanalyse, die stelt dat er 6000 ’Maasmeisjes’ in zijn stad zijn. 

„Omdat er 6000 kinderen zijn die hetzelfde risicoprofiel hebben als voor dat Maasmeisje gemaakt zou zijn. Maar het is gelukkig volkomen onjuist om te suggereren dat die 6000 eenzelfde lot zou wachten.”

Uit onderzoeken naar kindermishandeling bleek onlangs wel dat een kind dat in armoede opgroeit een grotere kans heeft om mishandeld te worden. Maar een dergelijk statistisch risico, zegt nu juist niets over het individuele kind, vindt Levering. 

„Op consultatiebureaus moeten we altijd alert zijn. Of betekent dit dat we bij kinderen met een lager risicoprofiel minder nauwkeurig zouden hoeven kijken?” 

Arme mensen kunnen heel goede opvoeders zijn en rijke heel slechte. 

„Je doet intussen heel wat door de armen het stempel risico te geven, hoe denk je dat dit voor de ouders is? Het zal hen alleen maar minder gezind maken om hulp te zoeken als er eens iets speelt.”

Het kabinet gaat door op deze weg. Want een gezin waar het niet goed gaat, dat hulp weigert, kan voortaan gedwongen worden om opvoedles te nemen. Een uitkering kan zelfs ingehouden worden, als de ouder niet komt opdagen, als dwangmiddel. 

„Schandalig. Dit werkt averechts. Want je moet ouders juist positief stemmen, wil je dat ze iets veranderen in hun opvoeding.”

De geschiedenis leert dat repressie niet werkt, vervolgt hij. 

[... ... ... voorbeelden uit de geschiedenis ...]

De Centra voor jeugd en gezin vormen een goed initiatief. Uitgebreide consultatiebureaus waar iedereen die dat wil hulp kan krijgen bij het opvoeden. 

„Dat mag je ook best nadrukkelijk aanbieden: dus mevrouw, dit gaat niet goed, u moet die en die steun zoeken.”

Maar het kabinet schiet te ver door, zegt hij. 

„Om te voorkomen dat er ergens brand uitbreekt, worden toch ook niet alle daken in Nederland natgehouden? We vinden het beter om ervoor te zorgen dat de brandweer een goed meldsysteem heeft en een korte aanrijtijd.”

In zo’n 95 procent van de gevallen nemen ouders de verantwoordelijkheid voor hun kinderen zeer serieus, vervolgt hij. 

[...] 

Toch wekt de overheid de indruk voortaan de opvoeding van alle kinderen in de gaten te zullen houden en in te grijpen als dat niet goed gebeurt. 

„Het apparaat dat nodig is om alle kinderen in Nederland te monitoren, zal niet alleen heel duur zijn, maar ook nooit goed functioneren.”

Het zou beter zijn om kinderen op een adequate manier te observeren, op school, in de buurt. En in te grijpen als je signalen krijgt dat het misloopt. 

[...] 

CDA, ChristenUnie en PvdA kiezen voor controle en verplichting. Een heilloze weg, is zijn overtuiging.

Start Omhoog