Citaten uit

Hogere verwachtingen maken kinderen letterlijk ziek

Eveline Brandt, Trouw 29 januari 2004

'Het kind onder druk' heet het tweedaagse symposium dat vandaag begint in Utrecht. Onderzoekers van het Wilhelmina Kinderziekenhuis maken zich zorgen.
,,Stress kan kinderen net zo ziek maken als een lichamelijke ziekte.''

,,De laatste jaren zien wij in de kliniek een toename van het aantal kinderen met klachten als vermoeidheid, pijn in de gewrichten en druk gedrag. Aandoeningen waarbij psychische factoren een rol spelen, want een lichamelijke oorzaak wordt vaak niet gevonden.''

Prof.dr.J. Kimpen, als hoogleraar kindergeneeskunde verbonden aan het Wilhelmina Kinderziekenhuis (WKZ) in Utrecht, maakt zich hier zorgen over. Het WKZ heeft onlangs onderzoek gedaan onder adolescenten die niet ziek zijn en gewoon naar school gaan. Zij werden ondervraagd over allerlei symptomen, zoals pijn en vermoeidheid. Daaruit bleek dat maar liefst 10 procent van de meisjes in de tienerleeftijd ernstige vermoeidheidsklachten heeft. Kimpen:

,,Dat vind ik niet normaal. Deze kinderen geven aan dat ze maandenlang moe zijn, wat vaak gepaard gaat met schoolverzuim. [...] Vage pijnklachten, waar geen lichamelijke oorzaak voor is. Heel vaak blijkt dat te maken te hebben met intensief sporten, opgejaagd worden, hoge eisen die aan ze worden gesteld.''

[...]

Wat letterlijk ziekmakend kan zijn, signaleert de kinderarts, is de druk op kinderen die op allerlei manieren is toegenomen. Er zijn meer prikkels en hogere verwachtingen dan vroeger.

,,Elke tiener heeft een mobiele telefoon en moet altijd bereikbaar zijn. Daarnaast moeten ze nog internetten, chatten en msn'en. Ouders verlangen dat hun kinderen zich aanpassen aan het drukke leven dat zij zelf hebben. Op school is er een bijna constante druk van toetsen, schriftelijke overhoringen - allemaal prestaties die geleverd moeten worden. En ook in de sportclubs wordt er veel meer van kinderen gevraagd dan vroeger. Kinderen zijn echt perfecte multitaskers. Druk op school, dan naar de sportclub, thuis tv kijken -naar vijf programma's tegelijkertijd - ondertussen nemen ze hun telefoon op en gaan ze in reclametijd nog snel een msn-berichtje sturen.''

[...]

Stress is niet altijd slecht voor opgroeiende kinderen - sterker, het is normaal, benadrukt Kimpen. ,

,Stress is ook nódig voor een kind om elke volgende stap in zijn ontwikkeling te kunnen zetten. Het ontwennen van borstvoeding, of de overstap naar de middelbare school - dat soort stress is niet erg. Alleen moeten we opletten dat het niet te veel wordt.''

[...]

We moeten, denkt Kimpen, ons realiseren dat alle nieuwe technische mogelijkheden veel voor de ontwikkeling van kinderen kunnen betekenen, maar hen ook kunnen bedreigen. Ze mogen best televisiekijken, telefoneren en scoren op de sportclub, maar allemaal liever niet drie uur per dag.

,,En kinderen hebben, misschien meer dan ooit, aandacht nodig en hulp bij alle keuzes die ze moeten maken. Want anders zullen de symptomen die wij nu zien verder toenemen en veel meer kinderen dan nodig in het medische circuit terecht komen. Puur doordat ze het te druk hebben.''